پیرامون راهکارهای تحقق رشد و توسعه پایدار استان لرستان 3

باسمه تعالی

سلسله نشستهای مجازی و هم اندیشی اصحاب رسانه و مطبوعات با کارشناسان و مدیران ، پیرامون راهکارهای تحقق رشد و توسعه پایدار استان لرستان .

3. - جلسه سوم :  دوشنبه 11/12/1399

موضوع بحث :  نقش شورای شهر در تحقق  رشد و توسعه پایدار

با حضور کارشناس مدعو . حسن خسروی . مدرس دانشگاه – تحلیلگر مسایل مدیریت دولتی ایران .

با نام و یاد خداوند متعال و با سلام و ادب و احترام خدمت همه مشارکت کنندگان عزیز .

سوال اول : لطفا برای ورود به بحث تخصصی امشب مقدمه ای در باره جایگاه و اهمیت شوراها  بفرمایید : 

 

شورای اسلامی شهر در قبل از انقلاب اسلامی ، انجمن شهر نام داشته که در واقع یک نوع مجلس محلی محسوب میشود . فصل هفتم قانون اساسی ایران به شوراها اختصاص دارد. این فصل شامل اصول صدم تا صد و ششم قانون اساسی هستند: از سال ۱۳۷۷ تاکنون ، پنج دوره انتخابات شورای شهر و روستا به ترتیب زیر برگزار و تشکیل شده است :  دوره اول: ۱۳۷۷–۱۳۸۱ - دوره دوم: ۱۳۸۱–۱۳۸۵ - دوره سوم: ۱۳۸۵–۱۳۹۲ - دوره چهارم: ۱۳۹۲–۱۳۹۶ - دوره پنجم : ۱۳۹۶–۱۴۰۰ ادامه دارد. با آنکه موضوع شوراها در قانون اساسی ذکر شده اما تا سال 1377 یعنی حدود 20 سال اجرای آن تعطیل بوده و در دولت اول جناب آقای سید محمد خاتمی در انتخابات 17 اسفند 1377 شوراها جان گرفته و در 9 اردیبهشت سال 1378 اولین دوره شوراهای اسلامی  شهر و روستا آغاز بکار کردند . مدت هر دوره شورا چهار سال است و شورای شهر دوره ششم در  انتخابات بهار سال  1400 شکل خواهند گرفت . وظایف ذاتی و اصلی شورای شهر : 1 – انتخاب شهردار – 2 – تصویب بودجه شهرداری و گزارش تفریغ بودجه  - 3 – تصمیم گیری و قانونگذاری شهری مرتبط با وظایف و هم چنین نظارت بر عملکرد شهرداری است .

سوال دوم :

در حال حاضر ، پنج دوره شوراهای شهر و روستا را پشت سر گذاشته ایم . شما چه تحلیلی در باره عملکرد شوراها دارید ؟

آمار تخلفات و دستگیری‌ها، تعارضات و درگیری‌های فراوان شورای شهری‌ها با شهرداران و دخالت اغراض و امیال شخصی و جناحی و گروهی در برخورد با اقدامات و فعالیت‌های شهرداری‌ها همگی حاکی از آن است که به‌نظر می‌رسد شورای شهر اغلب بیش از آنکه مراحم باشد یک مانع و سرعت‌گیر و مزاحم روند اجرای فعالیت‌های شهرداری‌ها بوده‌اند که البته این امر شدت و ضعف دارد .

تحقیق و پژوهش مستند و قابل دسترسی وجود ندارد که ثابت کند وجود شورای شهر، صد درصد در راستای تامین منفعت عامه بوده‌است. نامزدها  و کاندیداهای شورای شهرها میلیاردها تومان برای انتخابات شورای شهرها خرج می‌کنند، در صورتی که اگر این پول را خرج عمران و آبادانی شهر خود کنند، به‌طور قطع بسیاری از مشکلات ریز و درشت شهرنشینی و شهرداری‌ها برطرف می‌شوند. اعضای شورای شهر به اسم انقلابی و ائتلافی و خدمت و کار می‌آیند اما بعدا متاسفانه شاهدیم که گاهی منافع شخصی و گروهی را مقدم بر منافع اجتماعی می‌دانند. فاجعه وقتی تشدید می‌شود که اعضای شورای شهر این مسند را بیشتر سکویی می‌دانند برای موقعیت‌های برتر مانند نمایندگی مجلس و....

از سوی دیگر ، به نظر می‌رسد مردم عزیز ما هنوز با وظیفه و کارکرد شورای شهر کاملا منطبق و هماهنگ نشده‌اند، چراکه عمدتا افرادی را برای شورای شهر انتخاب می‌کنیم که هیچ سررشته‌ای از شهرسازی و معماری و مدیریت شهری و قانون‌گذاری و... ندارند. اینکه در انتخابات چون فلان نامزد از قوم و قبیله و خویشاوند ماست و به او رأی دهیم، واقعا تاسف‌انگیز است و نتیجه آن می‌شود که می‌بینیم. شورای شهر تاکنون واقعا چه دستاوردهایی در راستای توسعه پایدار شهرها که برآیند آن رشد و توسعه کشور باید باشد داشته‌اند؟ چرا شورای شهر‌ها دائم در جدل و کشمکش با این و آن هستند؟ چرا شورای شهر هنوز در دل و جان مدیران شهری رسوخ و نفوذ نکرده است؟ چرا شورای ‌شهرها هنوز درگیر مسائل پیش پاافتاده و ساده بوده و دچار روزمرگی و اقدامات غیراستراتژیک هستند؟ مگر نه اینکه شورای شهر مغز متفکر و اتاق فکر شهرها بوده و مرکز خلاقیت و نوآوری و رشد و تعالی باید باشد؟ مگر نه اینکه شورای شهر باید اجتماع یکدستی از نخبگان و فرهیختگان عرصه مدیریت، معماری، عمران، جامعه شناسی و حقوق باشد که برای ۳۰ سال بعد، ۵۰ سال بعد برنامه جامع شهری و توسعه‌ای تدوین کنند؟  مگر نه این است که شورای شهر باید اجتماعی از استراتژیست‌ها باشد که علم و عمل آنها حتی راهنمای عمل فرمانداران و استانداران و... باشد؟ امید است در فرصت کوتاه باقیمانده تا انتخابات شورای شهر دوره ششم، مردم عزیزمان با بررسی همه‌جانبه در فکر یک انتخاب اصولی مبتنی بر عقل و منطق و به‌دور از تعصب و هیجان و سلایق شخصی و قومی بوده و در این زمینه نگرشی جامع و فرامنطقه‌ای و ملی داشته باشند. رشد و توسعه پایدار فقط به انتخاب متخصص متعهد بستگی دارد.

یک ضعف بزرگ اساسی در حیطه کارکردی شورای شهر این است که شورای شهر در مدیریت شهری و یا مدیریت و  نظارت بر آموزش و پرورش ، امور آب و برق و گاز و تلفن و ... جایگاهی مناسب و شفاف ندارد .

مردم شهرهای  کشورمان در پنج دوره گذشته شوراها هم به اصولگرایان رای داده اند و هم به اصلاح طلبان و افراد مستقل . اما حقیقت تلخ ماجرا آن است که هیچ کدام از این گروه ها نتوانسته اند بطور بنیادین دردی از مردم و مشکلات و معضلات شهری را مداوا نمایند . دیدن چهره آشفته و توسعه نیافته شهرها بعد از گذشت چهل سال واقعا آزاردهنده است . شهرهایی که اسم شهر دارند اما روستایی بیش نیستند .  بعضی ها وجود شورای شهر را یک ترمز میدانند و گاهی اوقات حتی اینطور تصور میشود که اگر شوراها نباشند کار شهرداریها با سرعت و دقت و کارآمدی بیشتری پیش خواهد رفت . دستگیری اعضای شوراهای شهرها بدلیل فساد اخلاقی و مالی و... – تعارض ، تضاد و درگیری میان شوراها و شهرداران – همراهی نکردن و هماهنگ نبودن سایر دستگاه ها با شوراها – یارگیری ، دسته بندی و خط کشی های حزبی و قومی قبیله ای میان اعضای شوراها -  دانش کم و سواد علمی و تخصصی پایین و بعضا کاملا نامرتبط اعضای شورای شهر -  امر ونهی های خارج از ضابطه اعضای شورای شهر نسبت به عزل و نصب های شهرداریها – نداشتن سواد رسانه ای و روابط عمومی موثر  و... از جمله مشکلات و معضلات وجود شوراهاست .

سوال سوم :

در استان لرستان ،  شورای شهر ها تا چه حد توانسته اند به موضوع مردم سالاری کمک کنند ؟

شورای شهر یک کار گروهی و تیمی است . متاسفانه کار تیمی در کشور ما آنچنان که باید و شاید ، قوام و دوام مناسبی ندارد . کشور ما در طول بیش از 2000 سال به صورت  نظام پادشاهی و سلطنتی و سلطان همه کاره کشور ،  اداره شده است . طبیعی است که انتقال از نظام ریشه دار پادشاهی به نظام نوپای مردم سالاری نیازمند خون دل خوردنهای فراوان – آموزش عمومی – تهیه و فراهم کردن زیرساختهای ذهنی – فرهنگی و.... میباشد . خوب ! بعد از  انقلاب این اتفاقات اساسی برای ورود و یا استقبال مناسب از مردم سالاری بدین معنی که سرنوشت مردم هر شهر را بدست خودشان بدهیم به هر دلیلی صورت نگرفته است . در استان لرستان نیز  به جهت ساختاری و بنیانهای فرهنگی و اجتماعی و قومیتی به نظر میرسد که شوراهای شهر ما دستاوردهای قابل دفاعی خصوصا در امر تبیین و تدوین استراتژیهای مبتنی بر آینده پژوهی و آینده نگری به هیچ وجه نداشته اند . متاسفانه مردم عزیز ما نیز در انتخابات و انتخاب خود ، جانب حق و انصاف و عدالت را آنطور که شایسته و بایسته است مراعات نکرده اند . هر کجا که مردم اعتراض میکنند که چرا شورای شهر ناموفق است ، میگویند خوب خودتان انتخاب کرده اید ؟!؟!؟. پس نوع  تفکر و نوع انتخاب و کیفیت حضور مردم در انتخابات شورای شهر ، شاه کلید موفقیت یا شکست شورای شهرهاست . وقتی مردم با تعصب به فلان کاندیدا رای میدهند که قوم و خویش خودشان است و میدانند که فرد بهتری هم از یک قوم و قبیله دیگر وجود دارد ولی زیر بار نمیروند و با این شکل رای میدهند ، خوب طبیعتا شورای شهری متولد میشود کاملا ناهماهنگ و نا موفق . گفتا ز که نالیم – از ماست که بر ماست . بنابراین ، دولتمردان و بویژه استاندار  گرامی و فرمانداران محترم حتما میبایست در زمینه مهم تقویت سرمایه اجتماعی کارهای ریشه دار مستمری انجام دهند . سرمایه اجتماعی دارای دولایه درونی و بیرونی به نام اعتماد و مشارکت است . مدیران استانی باید برای تقویت این دو موضوع مهم یعنی اعتماد و مشارکت تلاش بی وقفه ای داشته باشند تا به تبع آن شوراهای شهر هم بتوانند نقش تعیین کننده تری در مردم سالاری داشته باشند .

 

سوال چهارم :

جمع بندی و نتیجه گیری شما در باره موضوع مورد بحث امشب یعنی نقش شورای شهر در تحقق رشد و توسعه پایدار استان لرستان چیست ؟

انتخابات شورای شهر دوره ششم در بهار سال 1400 برگزار میشود . تمامی دولتمردان باید همت کنند در بعد آموزش عمومی – برگزاری جلسات هم اندیشی – مناظره های کارشناسی و شناختی – تهیه و تدوین بروشورهای آموزشی راهگشا – تهیه برنامه های مختلف در صدا و سیما – پرداختن به موضوع مشارکت فعال مبتنی بر عقلانیت - مشورت - تحقیق و پژوهش و طرح  آنها در نمازهای جمعه و جماعات و.... اقدامات جدی صورت دهند  . شورای شهر متعهد متخصص بدور از هرگونه جناح بازی و فامیل بازی و قوم گرایی نقطه شروع و قوت تحقق رشد و توسعه پایدار است . با تشکر از صبر و حوصله و همراهی همه مشارکت کنندگان عزیز و گرانقدر . خدا نگهدارتان باد .

برچسب‌ها: توسعه استان لرستان
چرا رییس جمهور را برای افتتاح پروژه ها دعوت میکنند؟...